Người trồng cam đang trải qua giai đoạn vô cùng khó khăn. Ngày 15/8/2022 Cục Thống kê tỉnh Hà Giang đã tổ chức đoàn công tác nắm bắt tình hình cây cam tại huyện Bắc Quang, Quang Bình.

Đoàn công tác Cục Thống kê thăm vườn cam của ông Hoàng Quyết Thắng, thôn Vĩnh Sơn, xã Vĩnh Hảo huyện Bắc Quang

Đến thăm vườn cam khoảng 12 ha của hộ ông Hoàng Quyết Thắng, thôn Vĩnh Sơn, xã Vĩnh Hảo huyện Bắc Quang, một trong những hộ trồng cam lớn, có nhiều kinh nghiệm nhất của xã Vĩnh Hảo chúng tôi được chứng kiến những cây cam sành đang ra quả nhưng bị vàng lá sinh trưởng kém và có nguy cơ chết rất cao. Qua trao đổi ông Thắng cho biết: Từ cuối tháng 3, đầu tháng 4 năm nay, sau đợt mưa lớn kéo dài bắt đầu xuất hiện một số cây cam sành bị vàng lá, sinh trưởng phát triển kém, cả cây già và cây non đều bị nhưng chủ yếu là những cây từ 5 - 10 tuổi. Vườn của ông đã có khoảng 02 ha cây bị chết, sinh trưởng phát triển kém. Qua quan sát các cây cam trong vườn ông nhận thấy bệnh vàng lá, thối rễ chủ yếu xuất hiện trên cây cam sành, cây cam vinh có cùng thổ nhưỡng, cùng phương pháp chăm sóc nhưng không bị bệnh, chính vì vậy với những cây cam sành bị chết ông đã tiến hành trồng thay thế bằng cây cam vinh.

Cây cam vinh sinh trưởng phát triển tốt 

Khi có thông tin về bệnh trên cây cam Viện nghiên cứu rau quả đã phối hợp với Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn của tỉnh đến khảo sát, lấy mẫu và nghiên cứu phương pháp phục hồi trên một số cây cam trong vườn của ông. Tuy nhiên hiện nay chưa có kết quả. Ông cũng cho biết so với các hộ khác trong vùng diện tích cam chết của nhà ông không nhiều, các hộ khác sau khi phát hiện chỉ sau một thời gian ngắn đã chết cả vườn. Đoàn công tác đã tiếp tục đi thăm các hộ trồng cam khác trên địa bàn xã, trên đường đi khắp nơi là hình ảnh vườn cam mọc đầy cỏ dại, cây cam vàng úa, có những vườn toàn bộ chỉ còn cây khô.

Vườn cam chết của hộ bà Hoàng Thị Vân, thôn Vĩnh Chính, xã Vĩnh Hảo, huyện Bắc Quang 

Không chỉ ở xã Vĩnh Hảo, khi chúng tôi tới xã Tiên Kiều huyện Bắc Quang, xã Yên Hà huyện Quang Bình cây cam cũng đang chết dần mà người dân không thể cứu vãn được. Năm 2021 cam được giá, bà con rất phấn khởi, từ đầu năm các chủ vườn đều tích cực đầu tư bón phân, chăm sóc cho cam, đến đầu tháng 4/2022 các vườn cam vẫn đang xanh tốt nhưng chỉ sau đó một thời gian ngắn bệnh vàng lá, thối rễ xuất hiện. Ban đầu chỉ rải rác vài cây sau đó lan ra cả vườn. Bà con cũng tìm cách bón phân, phun thuốc nhưng không có hiệu quả, cây cam vẫn chết dần mang theo bao nhiêu vốn liếng của bà con. Khi không có cách điều trị nhiều hộ đã bỏ mặc để cỏ dại mọc um tùm, một số khác thì chặt cây cam và trồng thay thế bằng cây keo, cây quế. Những hộ còn duy trì trồng cam đang rất mong chờ kết quả nghiên cứu của Viện nghiên cứu rau quả. Hy vọng trong thời gian tới Viện sẽ tìm ra nguyên nhân gây bệnh, từ đó sản xuất đưa ra thị trường sinh phẩm phù hợp để cứu cây cam. Hiện nay người dân vùng sản xuất cam đang đếm từng ngày chờ kết quả nghiên cứu vì thời gian duy trì càng lâu thì số tiền người dân phải bỏ ra để chăm sóc cây cam càng nhiều, nếu vườn cam chết thì đời sống của người dân trồng cam sẽ bị ảnh hưởng./.